ปาน คืออะไร สามารถรักษาได้หรือไม่

ตำหนิรอยดำรอยแดงที่บางคนมีมาตั้งแต่จำความได้ เรียกว่า ปาน หรือ ปานแต่กำเนิด เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นใกล้ตัว เป็นเหมือนตำหนิที่เกิดขึ้นมาเองตามธรรมชาติ ไม่ได้ก่อให้เกิดอันตรายแก่ร่างกาย แต่ปานก็ส่งผลต่อภาพลักษณ์ภายนอกได้เช่นเดียวกันกับปัญหาผิวอื่นๆ จึงต้องหาวิธีการกำจัดปานดำให้หายไป

สารบัญ

  • ปาน คืออะไร
  • สาเหตุการเกิดปาน
  • ชนิดของปาน
  • การรักษาปาน

ปาน คืออะไร

ปาน หรือเรียกเต็ม ๆ ว่า ปานแต่กำเนิด (Birthmarks) เป็นลักษณะจุดสีบนผิวหนัง ที่ปรากฏขึ้นตั้งแต่แรกเกิดหรือเกิดขึ้นในช่วง 2-3 สัปดาห์แรกหลังคลอด สามารถเกิดขึ้นได้ทุกที่บนร่างกาย ทั้งบริเวณใบหน้าและลำตัว ซึ่งปานแต่กำเนิดนี้จะมี สี รูปร่างและลักษณะที่แตกต่างกันออกไป

สาเหตุการเกิด ปาน

สาเหตุของการเกิดปานไม่ปรากฏแน่ชัด และไม่ใช่จากการถ่ายทอดทางพันธุกรรม อย่างไรก็ตาม ปานส่วนใหญ่มักเกิดจากการที่เซลล์เคลื่อนตัวผิดปกติระหว่างที่ตัวอ่อนเริ่มเจริญขึ้น กล่าวคือ เซลล์จะแบ่งตัวเพิ่มจำนวนและผลิตเนื้อเยื่อตามลักษณะของเซลล์ขึ้นมา โดยเซลล์อาจผลิตเนื้อเยื่อมากเกินไป รวมทั้งไม่เคลื่อนตัวไปยังตำแหน่งของเนื้อเยื่อนั้น ๆ ส่งผลให้เกิดปานขึ้นมาได้

ชนิดของ ปาน

ปานแดง (Vascular Birthmarks)

ปานแดง เกิดจากการเปลี่ยนสีของผิวหนังที่เกิดจากความผิดปกติของหลอดเลือด ที่ปรากฏขึ้นตั้งแต่แรกเกิด โดย ปานแดง สามารถแบ่งออกเป็น 3 ประเภทหลัก ดังนี้

  • แซลมอน แพตช์ (Salmon Patch) คือ ปานจะมีลักษณะแบนเรียบ มีสีชมพูหรือแดง มีขนาดเล็ก มักพบบริเวณท้ายทอย บริเวณระหว่างคิ้ว เปลือกตา เป็นต้น
  • ปานฮีแมงจิโอมา (Hemangioma) คือ ปานจะมีลักษณะบวมนูน มีสีแดงสด ปานชนิดนี้มักปรากฏขึ้นในช่วง 1 เดือนแรกหลังคลอด โดยทั่วไปมักพบบริเวณใบหน้า หนังศีรษะ หน้าอก หลัง
  • ปานแดงเส้นเลือดฝอย (Port-Wine Stain) คือ ปานจะมีลักษณะใหญ่ มีสีแดงเข้มหรือสีม่วง โดยทั่วไปมักพบบริเวณใบหน้า ลำคอ

ปานดำ (Pigmented Birthmarks)

ปานดำ เกิดขึ้นเมื่อผิวหนังบริเวณนั้นมีเม็ดสี (Melanin) มากเกินไป

  • ปานดำแต่กำเนิด (Congenital Naevi) มีขนาดและรูปร่างที่แตกต่างกันออกไป สามารถเกิดขึ้นได้ทุกที่ทั้งบริเวณใบหน้าและลำตัว ส่วนใหญ่มักมีรูปร่างกลม มีตั้งแต่สีชมพูจนถึงน้ำตาลอ่อนหรือดำ หากปานดำมีขนาดใหญ่ขึ้นเรื่อย ๆ อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งผิวหนังได้
  • ปานคาเฟโอเล่ (Café-Au-Lait Spots) ” มีรูปร่างทรงรี สีน้ำตาลซีด โดยปานชนิดนี้สามารถปรากฎขึ้นได้ตลอดเวลาตั้งแต่วัยแรกเกิดจนถึงวัยเด็กเล็ก
  • ปานมองโกเลียน (Mongolian blue Spots) ปานมีรูปร่างแบน มีสีเทาอมฟ้า โดยทั่วไปมักพบปานชนิดนี้บริเวณก้น และจะจางหายไปเมื่อเติบโตขึ้น

การรักษา ปาน

ปัจจุบัน การรักษาปานมีวิธีการทำที่ไม่ยุ่งยากและได้ผลค่อนข้างดีก็คือการรักษาด้วย Pico Laser โดยพลังงานเลเซอร์จะมีความยาวคลื่นที่สั้นมาก จึงมีประสิทธิภาพสูงสุด สามารถทำลายเม็ดสีทั้งในระดับตื้น และระดับลึก โดยไม่ก่อให้เกิดความร้อน ไม่ไหม้ผิว ไม่มีแผล และเคลื่อนที่ด้วยความเร็วสูงสุดคือหนึ่งต่อล้านล้านครั้งในหนึ่งวินาที

ทำให้มีพลังงานแรงมากกว่าเลเซอร์รุ่นก่อนๆ ที่เรียกว่า  Pressure wave ซึ่งมีพลังงานมหาศาลที่จะแตกเม็ดสีดำ Melanin Pigment ซึ่งเป็นสาเหตุของปื้นดำของฝ้า (Melasma) ปานดำ  จึงง่ายต่อเม็ดเลือดขาวของร่างกายที่จะกำจัดทิ้งได้

ทาง Thaitop ได้จัดอันดับคลินิกเลเซอร์ Pico 10 อันดับ
>>10 อันดับ เลเซอร์PICO รักษารอยสิว จุดด่างดำ ฝ้ากระที่ดีที่สุด ปี2021 <<

สรุป

ปาน เกิดจากความผิดปกติของสีผิว และหรือความผิดปกติของความเรียบเนียนของผิวซึ่งพบในทารกแรกเกิด ปานบางชนิดจะสามารถหายไปได้เอง หรือถ้าไม่หายก็จะขยายใหญ่มากขึ้นตามอายุ จึงต้องตามหาวิธีการรักษาปานที่เหมาะสม เช่น การทำ Pico Laser ที่จะช่วยรักษาปัญหาปานให้หายไป